Cho mượn xe gây tai nạn ai chịu trách nhiệm?

Trong cuộc sống hàng ngày, việc cho bạn bè, người thân mượn xe để di chuyển là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, nếu xảy ra va chạm thì chủ sở hữu có bị liên quan hay không? Nắm rõ những quy định của pháp luật về việc cho mượn xe gây tai nạn ai chịu trách nhiệm sẽ giúp người dùng đảm bảo quyền lợi của bản thân và an tâm hơn khi cho người khác mượn xe. 

1. Cho mượn xe gây tai nạn ai chịu trách nhiệm?

Căn cứ theo Điều 601 Bộ luật Dân sự 2015 đã quy định về bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra như sau:

• Nguồn nguy hiểm cao độ bao gồm các phương tiện giao thông vận tải cơ giới, hệ thống tải điện, nhà máy công nghiệp đang hoạt động, vũ khí, chất nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ và thú dữ. 
• Thiệt hại do những nguồn nguy hiểm cao độ này gây ra sẽ yêu cầu bồi thường trực tiếp từ chủ sở hữu. Tuy nhiên, nếu đã giao cho người khác sử dụng, chiếm hữu thì người này sẽ chịu trách nhiệm bồi thường, trừ khi có thỏa thuận riêng với chủ sở hữu. 
• Trong những trường hợp sau thì cả chủ sở hữu và người chiếm hữu sẽ không phải bồi thường thiệt hại:
  • Thiệt hại xảy ra hoàn toàn do người bị thiệt hại cố ý gây ra lỗi;
  • Thiệt hại xảy ra trong tình huống bất khả kháng hoặc khẩn cấp, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Như vậy, nếu không có thỏa thuận về bồi thường thiệt hại giữa hai bên thì người mượn xe gây tai nạn giao thông sẽ phải chịu trách nhiệm khi tai nạn xảy ra. Do đó, chủ xe cho mượn cần nắm rõ những quy định của pháp luật để đảm bảo quyền lợi cho bản thân trong những tình huống gây ra thiệt hại. 

2. Truy cứu trách nhiệm chủ xe cho mượn xe gây tai nạn trong trường hợp nào?

Chủ sở hữu xe vẫn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự khi cố ý giao xe cho những người không đủ điều kiện để sử dụng. Lỗi vi phạm này đã được quy định cụ thể tại khoản 76 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 như sau:

• Chủ sở hữu không được cho mượn phương tiện giao thông nếu biết rõ đối tượng không có giấy phép lái xe hoặc đang trong tình trạng có sử dụng rượu, bia mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định, có sử dụng chất ma túy, chất kích thích mạnh khác hoặc không đủ các điều kiện theo quy định của pháp luật. Nếu vẫn đồng ý, người cho mượn xe gây tai nạn giao thông thuộc một trong những trường hợp dưới đây sẽ chịu phạt hành chính từ 10.000.000 đồng - 50.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm: 
  • Làm chết người;
  • Gây thương tích hoặc tổn hại sức khỏe hơn 61% của 1 người;
  • Gây thương tích hoặc tổn hại sức khỏe của 2 người với mức tổng tỷ lệ tổn thương của những người này trong khoảng 61% - 121%;
  • Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng - 500.000.000 đồng.
• Đối với những trường hợp xe không chính chủ gây tai nạn dưới đây, chủ sở hữu sẽ phải nộp phạt hành chính từ 50.000.000 đồng - 200.000.000 đồng hoặc phạt tù giam từ 06 tháng - 03 năm:
  • Làm chết 2 người;
  • Gây thương tích hoặc tổn hại sức khỏe của 2 người với mức tổng tỷ lệ tổn thương của những người này trong khoảng 122% - 200%;
  • Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng - 1.500.000.000 đồng.
• Những chủ sở hữu cho mượn xe gây tai nạn giao thông sẽ bị phạt từ 2- 7 năm nếu thuộc một trong những trường hợp dưới đây: 
  • Làm chết 3 người trở lên;
  • Gây thương tích hoặc tổn hại sức khỏe của 2 người với mức tổng tỷ lệ tổn thương của những người này lớn hơn 201%;
  • Gây thiệt hại về tài sản từ 1.500.000.000 đồng trở lên.
• Tùy theo từng trường hợp, người trực tiếp gây tai nạn sẽ có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng - 30.000.000 đồng.

Như vậy, theo quy định pháp luật về việc cho mượn xe gây tai nạn ai chịu trách nhiệm, chủ sở hữu vẫn có thể là người bị truy cứu hình sự. Trong đó, nếu nhận thấy người được mượn xe không thể điều khiển phương tiện trong tình trạng hiện tại nhưng vẫn đồng ý thì mức phạt cho chủ sở hữu sẽ dựa theo độ nghiêm trọng của hậu quả xảy ra. Ngược lại, trách nhiệm bồi thường thiệt hại sẽ thuộc về người mượn xe nếu họ đủ điều kiện để tham gia giao thông vào thời điểm hiện tại. 

3. Cách lái xe ô tô an toàn khi mượn xe

Khi đã nắm rõ trách nhiệm của chủ xe và người điều khiển khi lái xe gây tai nạn, mỗi người trước khi mượn phương tiện giao thông nên trang bị cho bản thân những kinh nghiệm điều khiển để hai bên đều cảm thấy an tâm. Dưới đây là một số cách lái xe ô tô an toàn giúp người mượn dễ dàng làm quen và điều khiển, đảm bảo an toàn khi di chuyển:  

• Làm quen với thao tác trên xe

Người mượn xe nên làm quen với các vị trí như côn, ga, phanh hoặc cần số trước khi tham gia giao thông. Điều này sẽ giúp người điều khiển ô tô nhanh chóng ghi nhớ những thao tác chính xác, kịp thời xử lý nếu có tình huống bất ngờ xảy ra. Ngoài ra, việc chỉnh ghế lái, vô lăng ô tô, gương chiếu hậu phù hợp với tư thế ngồi cũng hỗ trợ người lái xe có tầm quan sát tốt nhất, đảm bảo an toàn khi di chuyển. 

>>>Tìm hiểu thêm: Cần số xe ô tô: Phân loại và cách điều khiển

• Đi xe với tốc độ vừa phải

Người lái xe nên bắt đầu sử dụng xe ở tốc độ thấp để làm quen dần, sau đó mới tăng dần khi di chuyển. Việc đảm bảo an toàn và chính xác khi tham gia giao thông quan trọng hơn là đi nhanh. Hơn nữa, nếu không quen thì việc tăng tốc đột ngột và điều khiển xe ở tốc độ cao có thể tiềm ẩn nhiều nguy hiểm cho người lái. 

• Chú ý gương chiếu hậu khi lái xe ô tô

Một lưu ý lái xe an toàn khác mà người điều khiển cần ghi nhớ đó là tận dụng tối đa gương chiếu hậu. Đây là bộ phận giúp người lái xe dễ dàng quan sát hai bên đường và phía sau ô tô, tránh những tình huống như tạt đầu phương tiện khác, chèn vạch kẻ đường hoặc thậm chí là gây ra tai nạn. Đặc biệt, người mượn xe cần làm quen với kỹ năng nhìn gương khi lùi thay vì quay đầu lại hoặc ra ngoài để thực hiện thao tác. 

• Tuân thủ luật giao thông

Khi di chuyển trong các khu vực có mật độ giao thông đông đúc, người lái xe cần đặc biệt chú ý giữ khoảng cách an toàn với các phương tiện khác nhằm tránh gây ra va chạm không mong muốn. Trước khi tham gia giao thông, người mượn xe có thể luyện tập ước lượng khoảng cách bằng cách tiến dần và dừng lại trước phương tiện khác trên các đoạn đường vắng xe qua lại. Không những thế, việc cảm nhận khoảng cách phía trước là đặc biệt quan trọng khi đi xe lạ bởi mỗi ô tô lại sở hữu thiết kế phần đầu dài ngắn khác nhau. Do đó, người điều khiển nên lưu ý áng chừng khoảng cách an toàn, tránh gây ra tai nạn khi mượn xe. 

Để đảm bảo an toàn, người điều khiển cũng cần quan sát kỹ lưỡng và tìm vị trí phù hợp nhất để quay đầu, hạn chế tối đa ảnh hưởng tới các phương tiện khác đang lưu thông. Tại những nơi có biển báo cho phép sang đường và quay đầu, người điều khiển xe nên xi nhan từ sớm, quan sát gương chiếu hậu cẩn thận, sau đó mới từ từ đánh lái để đảm bảo an toàn. 

>>>Tìm hiểu thêm: 

• Những cách quay đầu xe ô tô đơn giản, đúng luật và an toàn nhất
• Quy định tốc độ xe ô tô trong đô thị, khu dân cư & mức xử lý vi phạm
• Những kỹ năng lái xe ô tô qua ngã tư an toàn
   

Nếu không vững kỹ năng và tay lái, việc quay đầu xe có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ra tai nạn không mong muốn. Ngoài ra, người lái xe cũng cần giữ được bình tĩnh trước những áp lực đến từ phương tiện khác hoặc còi xe để giải quyết nhanh chóng tình huống khó này. 

Hơn nữa, theo quy định pháp luật, người lái xe phải đeo dây an toàn đầy đủ và không được phép uống rượu bia khi tham gia giao thông. Để đảm bảo an toàn cho bản thân và giảm thiểu tỷ lệ gây tại nạn cho các phương tiện khác, mỗi người nên ghi nhớ những quy định này khi lái xe ô tô. 

>>>Tìm hiểu thêm: Tìm hiểu hậu quả của việc uống rượu bia khi lái xe

Tất cả các loại biển báo như hạn chế tốc độ, cấm dừng đỗ, cho phép rẽ phải/trái hoặc cấm ô tô đều cần được chú ý khi tham gia giao thông. Người điều khiển xe nên tập thói quen nhìn biển báo nếu không muốn nộp phạt hành chính liên tục do phạm luật. Ngoài ra, việc di chuyển cạnh những phương tiện kích thước lớn như xe khách, xe tải hoặc xe buýt cũng có thể khiến tầm nhìn và quan sát biển của người lái bị hạn chế. 

>>> Tìm hiểu thêm:

• Nhận diện các loại biển báo trên đường cao tốc phổ biến nhất
• Lỗi chạy quá tốc độ ô tô phạt bao nhiêu theo quy định mới 2021?

Để tránh việc gây va chạm với những phương tiện khác, người lái xe nên thực hiện thao tác đỗ xe một cách bình tĩnh, quan sát gương chiếu hậu cẩn thận. Nếu thấy khó, người điều khiển có thể nhờ sự trợ giúp từ người khác và cần nhớ xi-nhan để báo hiệu cho các phương tiện đang lưu thông. 

Chủ sở hữu nên tìm hiểu các quy định pháp luật để có thể trả lời câu hỏi cho mượn xe gây tai nạn ai chịu trách nhiệm. Theo đó, việc nắm rõ tình trạng hiện tại cũng như kinh nghiệm lái xe an toàn của người mượn sẽ giúp giảm thiểu tối đa các va chạm có thể xảy ra khi di chuyển và tránh được việc bị liên đới khi chẳng may người mượn xe gây ra tai nạn. 

Khách hàng có ý định sở hữu xe xanh cũng có thể tham khảo thêm thông tin và đặt cọc VF 8, VF e34 và VF 9 online để trải nghiệm khả năng vận hành mạnh mẽ, tính năng thông minh, công nghệ hiện đại được trang bị trên xe và nhận những ưu đãi hấp dẫn từ VinFast. 

Để có thêm thông tin hoặc cần hỗ trợ tư vấn về các sản phẩm của VinFast, vui lòng liên hệ với chúng tôi:

• Tổng đài tư vấn: 1900 23 23 89.
• Email chăm sóc khách hàng: [email protected] 

>>> Tìm hiểu thêm: 

• Điều khiển xe gây tai nạn giao thông bị xử lý như thế nào?
• Mức phạt đối với hành vi gây tai nạn giao thông không dừng lại

*Thông tin trong bài viết mang tính chất tham khảo