Vô lăng ô tô là gì? Cấu tạo, cách sử dụng và đánh lái đúng kỹ thuật
1. Vô lăng ô tô là gì?
Thuở ban đầu, vô lăng trên những chiếc xe ô tô đầu tiên có dạng cần đẩy dài với nguyên lý hoạt động giống bánh lái của các con thuyền, tàu. Người lái thường sẽ điều khiển cần đẩy sang chiều ngược lại để chuyển hướng.
Tuy nhiên, vào năm 1894, vô lăng xe ô tô (còn được gọi là vành tay lái hay bánh lái) lần đầu tiên xuất hiện với hình dạng tròn do Alfred Vacheron sáng chế và hiện nay là bộ phận không thể thiếu trên một chiếc xe hơi. Vô lăng giúp chuyển đổi các lệnh quay của tài xế thành chuyển động xoay của bánh trước khi thực hiện các thao tác như cua rẽ, quay đầu, lùi, đỗ xe,... thông qua trục lái và cơ cấu lái.
Theo quy ước của từng quốc gia về chiều lưu thông đường bộ, vô lăng sẽ được đặt bên phải hay bên trái sao cho phù hợp, giúp người lái có tầm nhìn quan sát tốt nhất và tránh được những tai nạn khi tham gia giao thông. Chẳng hạn, tại Việt Nam vô lăng sẽ nằm bên trái trong khi ở một số nước châu Âu vô lăng lại được bố trí ở bên phải.
Ngoài chức năng đánh lái khi chuyển hướng, vô lăng còn được trang bị nhiều tính năng hiện đại như điều khiển hành trình, hệ thống âm thanh, điều khiển điện thoại, lẫy chuyển số giúp giảm thiểu tần suất người lái xe phải rời tay khỏi vô lăng.
2. Cấu tạo vô lăng ô tô
Vô lăng thuộc hệ thống lái trên ô tô nên được kết nối với cổ lái qua các chấu, tùy từng hãng xe mà có 2, 3 hoặc 4 chấu khác nhau. Các chấu này kết nối vô lăng ăn khớp với trục lái, từ đó người lái có thể điều khiển xe theo hướng mình mong muốn.
Thời gian ban đầu, các chấu trên vô lăng được thiết kế theo hình dáng ngôi sao 3 cánh hoặc hình chữ thập 4 chấu. Tuy nhiên, trong thời đại hiện nay, các thông số vận hành đòi hỏi cao hơn, người lái phải nắm bắt nhiều thông tin trên bảng đồng hồ lái nên cấu tạo các chấu dần chuyển sang dạng chữ T hoặc nằm ngang.
Một số phiên bản xe thể thao hoặc xe đua F1 sẽ có vô lăng đáy bằng D-Cut hoặc vát bằng. Mỗi cấu tạo vô lăng khác nhau sẽ phù hợp cho từng loại xe riêng biệt.
Vô lăng trên xe ô tô được làm từ chất liệu kim loại. Sau khi nung chảy ở nhiệt độ cao sẽ được đổ vào khuôn đúc hình tròn. Chất liệu kim loại đảm bảo độ chắc chắn và an toàn khi điều khiển xe.
>>> Tìm hiểu thêm: Tại sao vô lăng ô tô không đặt vị trí chính giữa?
3. Các ký hiệu trên vô lăng ô tô
Cấu tạo vô lăng xe ô tô còn bao gồm các hệ thống điều khiển tích hợp là các nút bấm. Tùy từng dòng xe khác nhau mà hệ thống điều khiển trên vô lăng xe ô tô sẽ khác nhau. Một số nút điều khiển phổ biến trên các xe đều tích hợp như:
- Nút cộng (+), trừ (-) dùng để tăng giảm âm lượng loa.
- Nút để chuyển bài, chuyển kênh trên màn hình LCD của ô tô.
- Hai nút điện thoại để nhận cuộc gọi đến và thực hiện cuộc gọi đi.
- Nút TEMP để điều chỉnh hệ thống điều hòa trên xe ô tô.
- Nút DISP để thay đổi hiển thị trên taplo theo yêu cầu của người lái.
- Nút có hình đầu người dùng để điều khiển bằng giọng nói .
- Ngoài ra, vô lăng có thêm túi khí giúp đảm bảo an toàn cho người lái trong trường hợp khẩn cấp.
>>> Tìm hiểu thêm: Cách mở khóa vô lăng ô tô đơn giản, nhanh chóng
4. Hướng dẫn sử dụng vô lăng ô tô cho người lái mới
Sử dụng vô lăng đúng cách là một kỹ năng quan trọng đối với người lái xe. Không chỉ giúp xử lý những tình huống bất ngờ mà việc sử dụng vô lăng đúng kỹ thuật còn tạo cảm giác thoải mái cho người điều khiển, tránh tình trạng tê, mỏi khi di chuyển đường dài.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách đánh lái và trả lái xe ô tô cho người mới
4.1. Cách mở khóa vô lăng
Vô lăng bị khóa có thể gây bối rối cho những người mới học lái xe. Tuy nhiên, đây chỉ là một tính năng an toàn của xe và cách xử lý khá đơn giản. Người điều khiển cần khởi động lại động cơ, sau đó lắc nhẹ vô lăng sang trái hoặc phải, tra chìa khóa vào ổ và tiến hành nổ máy. Thao tác đúng các bước trên, người lái có thể mở khóa vô lăng và điều khiển xe bình thường.
4.2. Tư thế cầm vô lăng xe hơi đúng cách
Hãy tưởng tượng vô lăng xe hơi như mặt đồng hồ, tay phải đặt ở vị trí 3 giờ còn tay trái ở vị trí 9 giờ. 4 ngón tay ôm vào vành vô lăng và đặt ngón cái dọc theo vành vô lăng. Sau khi ở tư thế chuẩn, người điều khiển xe cần thả lỏng vai và tay, giúp việc lái xe trong thời gian dài không bị mỏi và cứng người.
Bên cạnh đó, lưu ý không đặt tay ở vị trí cao, vì nếu xảy ra va chạm, túi khí được kích hoạt và đẩy ra với một lực rất mạnh. Nếu để tay sai quy cách trong trường hợp này sẽ khiến tay đập vào mặt hoặc sẽ khiến người lái bị thương nặng hơn.
4.3. Cách tháo vô lăng đơn giản
Tháo vô lăng cũng là một kỹ thuật mà người dùng nên biết để thực hiện trong những trường hợp cần thiết. Đầu tiên, cần tìm mở vít được đặt chìm dưới vô lăng, sau đó mở núm còi để thấy được con ốc ở trục vô lăng. Tiếp đó tháo đầu dây chạy từ trục vô lăng xe đến còi, cầm đầu giắc rút nhẹ sau đó lấy tua vít mở con ốc vô lăng có phe che bên cạnh.
5. Các kỹ thuật đánh lái vô lăng
Khi muốn cho xe ô tô chuyển sang hướng nào thì phải quay vô lăng sang hướng đó. Mức độ quay vô lăng lái phụ thuộc vào mức yêu cầu chuyển hướng. Bên dưới là một số kỹ thuật đánh vô lăng ô tô mà người lái nên nắm rõ, đặc biệt là những người mới.
5.1. Quay vô lăng sang phải với một tay
Đầu tiên, đặt tay trên vô lăng ở vị trí cao nhất, sau đó nới lỏng tay cầm, dùng lòng bàn tay quay vô lăng sang phải xuống điểm thấp nhất. Sau đó, khi xe đã chuyển hướng thành công, người cầm lái cần quay vô lăng theo hướng chuyển dần lên và chuyển về cách cầm vô lăng thông thường.
5.2. Quay vô lăng sang phải với kỹ thuật bắt chéo tay
Kỹ thuật quay vô lăng bắt chéo tay giúp người điều khiển đánh lái góc lớn trong khoảng thời gian ngắn, hữu ích khi lưu thông trong những nơi có diện tích nhỏ. Bên cạnh đó, việc sử dụng kỹ thuật này sẽ giúp người dùng đánh lái nhẹ nhàng hơn đối với những loại xe có vô lăng nặng.
Đầu tiên, đặt tay ở vị trí bình thường, bắt đầu quay vô lăng theo chiều kim đồng hồ (hình 1 và 2) cho đến khi chuẩn bị bắt chéo tay phải, đồng thời hãy quay vô lăng bằng tay trái cùng lúc (hình 3). Lúc này, người lái sẽ tiếp tục quay vô lăng sau khi bắt chéo tay phải đến vị trí chuẩn bị bắt chéo tay trái trước đó (hình 4, 5 và 6), tiếp tục một chuỗi động tác như vậy cho đến khi ôm hết vòng cua và đặt tay về vị trí ban đầu.
Lưu ý, kỹ thuật quay vô lăng này là tập hợp các chuyển động kéo đẩy liên tiếp nhau một cách tuần tự. Nếu người điều khiển làm chủ được tay lái và tốc độ xe khi vào cua thì không cần thiết phải cầm vô lăng ở vị trí quy định. Nếu tính toán được góc quay vô lăng cần thiết, chọn vị trí đặt của 2 tay hợp lý để vào cua chính xác.
5.3. Quay vô lăng trong tình huống khẩn cấp
Kỹ thuật này được áp dụng nhiều trong các trường hợp rẽ với tốc độ cao hoặc các tình huống khẩn cấp. Đầu tiên, cần kéo 2 tay đặt ở vị trí cao nhất trên vô lăng, sau đó quay vô lăng theo hướng mong muốn. Ví dụ, muốn chuyển hướng trái thì sử dụng tay trái kéo vô lăng sang trái còn tay phải sẽ lướt theo hướng di chuyển của vô lăng. Để 2 tay gặp nhau ở vị trí thấp nhất và lúc này tay phải sẽ tiếp tục kéo vô lăng lại hướng phía trên, cứ như thế mà người cầm lái lặp lại đến khi nào hết vòng cua.
Một số lưu ý khi đánh lái vô lăng
- Không nên đánh lái chết (việc quay vô lăng khi xe đang dừng, bánh xe không quay) vì có thể gây hại lốp xe và hệ thống lái, hoặc dễ mất phương hướng khi xe chuyển động lại.
- Hạn chế đánh hết lái, nếu bắt buộc thì cũng không nên quay vô lăng quá mạnh và ghì chặt quá lâu. Khi vừa vào hết lái thì trả lái lại một chút là tốt nhất.
- Không nên đánh lái mạnh khi xe đậu sát mép vỉa hè, vì có thể ép vào lốp hoặc mép vỉa hè chém vào gây hư hại lốp xe.
- Không buông cả 2 tay khỏi vô lăng khi đang lái xe, dù với bất kỳ trường hợp nào.
6. Cách xử lý khi vô lăng ô tô gặp lỗi
Sau một thời gian sử dụng vô lăng xe hơi có thể sẽ xuất hiện một số lỗi như bị lệch hoặc phát ra tiếng kêu. Nếu không thể mang xe đi kiểm tra tức thì, người dùng có thể xử lý tạm thời bằng một vài thao tác chỉnh vô lăng ô tô như sau:
- Trường hợp vô lăng bị lệch: Đầu tiên cần đánh lái cho 2 bánh xe đứng thẳng sau đó tắt máy. Tiếp đó, sử dụng tua vít 6 khía luồn vào 2 lỗ dưới tay lái để tháo túi khí. Sau đó dùng ống điếu để vặn ốc dưới túi khí và rút vô lăng ra khỏi trục. Cuối cùng, lắp vô lăng trở lại, chọn khía đúng để cân bằng vô lăng, tránh trường hợp khía lệch khiến vô lăng bị lệch theo.
- Trường hợp phát ra tiếng kêu: Nguyên có thể là do dây đai trợ lực gặp vấn đề. Lỗi này không thể tự xử lý tại nhà được nên cần mang xe đến gara để khắc phục.
>>> Xem thêm: Nguyên nhân khiến vô lăng ô tô trả lái chậm
Có thể thấy theo thời gian, vô lăng ô tô ngày càng được cải tiến hiện đại hơn để hỗ trợ cho người lái. Bộ phận này không chỉ giúp cho người lái có thể điều khiển hướng di chuyển mà còn trang bị nhiều tiện ích ưu việt giúp người lái cảm thấy thoải mái nhất trong hành trình.
Các mẫu xe xanh hiện là lựa chọn ưu tiên của nhiều khách hàng để góp phần bảo vệ môi trường sống. VinFast hiện có nhiều ưu đãi hấp dẫn khi khách hàng đặt mua VF e34 và đặt cọc VF 8, VF 9 online. Quý khách sẽ được trải nghiệm các công nghệ hiện đại, tính năng mạnh mẽ và thông minh được tích hợp trên xe.
Khi có nhu cầu tìm hiểu hoặc sở hữu ô tô điện VinFast quý khách có thể tham khảo thêm thông tin tại website hoặc nhận tư vấn từ chúng tôi:
- Tổng đài tư vấn: 1900 23 23 89
- Email chăm sóc khách hàng: [email protected]
>>> Xem thêm: