Những thói quen làm hại hộp số xe ô tô người lái cần tránh

Khởi động xe rồi đi ngay hay tỳ tay trên cần số khi lái,... là những thói quen làm hại hộp số xe ô tô mà người lái cần tránh. Người dùng cần lưu ý hạn chế thói quen ảnh hưởng đến hộp số và nắm được các dấu hiệu nhận biết hộp số đang gặp vấn đề để có phương án xử lý kịp thời.

1. Tìm hiểu về hộp số xe ô tô

1.1. Hộp số xe ô tô là gì?

Hộp số ô tô là bộ phận rất quan trọng của một chiếc xe, có vai trò truyền sức mạnh từ động cơ tới các bánh xe. Hộp số là bộ phận làm tăng, giảm tốc độ của động cơ bằng bánh răng và biến thành lực kéo chuyển động tới các bánh xe, giúp chiếc xe vận hành ổn định. 

1.2. Vai trò của hộp số xe ô tô

Hộp số giữ vai trò quan trọng đối với xe ô tô:

• Thay đổi chiều chuyển động của xe như tiến hoặc lùi.
• Thay đổi tỷ số truyền lực mô-men xoắn đến các bánh xe.
• Tăng mô men xoắn khi xe khởi động hoặc leo dốc.
• Tách động cơ ra khỏi hệ truyền lực mà không cần mở ly hợp hay tắt máy.

1.3. Các loại hộp số xe ô tô

Trên thị trường hiện nay có 2 loại hộp số là hộp số sàn còn gọi là số tay (MT - Manual Transmission) và hộp số tự động AT (Automatic Transmission)

Hộp số sàn: Là loại hộp số sử dụng bộ ly hợp ma sát dạng đĩa để ngắt kết nối được truyền từ động cơ. Thao tác này được người lái điều khiển qua bộ phận gọi là chân côn. Hộp số sàn có kết cấu đơn giản gồm các chi tiết như: trục sơ cấp, trục thứ cấp và trục trung gian. 

Hộp số tự động: Là loại hộp số ô tô phổ biến nhất hiện nay. Hộp số tự động sử dụng bộ biến mô thủy lực có vai trò như bộ ly hợp để ngắt, truyền chuyển động quay từ động cơ. Toàn bộ quá trình này được điều khiển tự động thông qua hệ thống máy tính căn cứ theo điều kiện vận hành của xe. Khác với hộp số sàn, hộp số tự động có kết cấu tương đối phức tạp với các thành phần gồm nhiều bánh răng kết hợp với nhau tạo thành cấp số cho xe. 

>>.Tìm hiểu thêm: Xe MT và AT là gì? So sánh xe MT và AT

2. Những thói quen làm hại hộp số xe ô tô cần tránh

Tuổi thọ của hộp số ô tô phụ thuộc nhiều vào cách sử dụng của chủ sở hữu. Có 6 sai lầm gây hại hộp số xe ô tô mà người điều khiển phương tiện cần tránh:

2.1. Khởi động xe rồi đi ngay

Theo lý thuyết, thao tác khởi động xe sẽ kích hoạt cơ chế bơm dầu động cơ luôn vì chúng được kết nối với nhau. Dầu sẽ bơm vào các bộ phận chuyển động của động cơ chỉ sau vài giây. Khoảng thời gian này đủ để bôi trơn động cơ trong lúc trục khuỷu quay ở tốc độ 600-700 vòng/phút. Nếu nổ máy và cài số cho ô tô chuyển động ngay cũng không gây hại. Bởi khi khởi động ô tô, dầu đã kịp bôi trơn tất cả bộ phận chuyển động bên trong.

Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng, thói quen khởi động xe rồi đi ngay là một trong những thói quen làm hại hộp số xe ô tô sẽ không tốt cho động cơ của xe. Theo khuyến nghị của chuyên gia, người lái xe nên chờ từ 60 giây đến 90 giây cho động cơ ổn định sau đó vào số để xe chuyển động từ từ thay vì đạp thốc ga.

2.2. Tỳ tay trên cần số khi lái xe

Một số người lái xe, đặc biệt với xe số sàn hay có thói quen đặt tay tì lên cần số, xem đó là chỗ nghỉ tay để thao tác vào số nhanh hơn. Tuy nhiên, thói quen này có thể gây hại tới các bộ phận trong hộp số. Do tỳ tay trên cần số khiến cần gắn chạc điều khiển bánh răng bị mòn. Hơn nữa, trong trường hợp gặp tình huống bất ngờ sẽ không kịp xử lý. Bởi vậy, đặt hai tay lên vô-lăng là tư thế lái an toàn mà tránh gây hại tới hộp số của xe.

2.3. Sử dụng nước lọc thay thế nước làm mát

Nước làm mát ô tô có vai trò quan trọng trong việc giải nhiệt và duy trì nhiệt độ ổn định cho động cơ ô tô. Nước làm mát là hợp chất gồm nước cất, dung dịch Ethylene Glycol cùng một số chất giúp dẫn nhiệt nhanh chóng, chống bốc hơi, chống ăn mòn các thiết bị.

Một số người dùng không hiểu bản chất của nước làm mát nên đã dùng nước lọc để thay thế. Điều này khiến các bộ phận trong quá trình chuyển động không được giảm nhiệt kịp thời, gây quá nhiệt và dẫn đến những hư hại nghiêm trọng.

>>>Tìm hiểu thêm: Hệ thống làm mát trên ô tô là gì? Phân loại các hệ thống làm mát

2.4. Đánh lái chết

Đánh lái chết là việc xoay vô-lăng khi xe đang đứng yên tại chỗ là một trong những lý do hộp số xe ô tô nhanh hỏng. Tình huống này thường gặp khi lái xe phải xoay sở trong không gian chật hẹp, tiến lùi liên tục. Và đây cũng là sai lầm gây hại hộp số xe ô tô. Bởi khi đánh lái chết toàn bộ bơm trợ lực, thước lái, rô-tuyn, … phải hoạt động ở mức cao do lực tác động ma sát lớn. Không chỉ vậy, đánh lái chết còn gây mòn lốp xe nhanh hơn vì bánh xe tạo với mặt đường lực ma sát trượt, không phải ma sát lăn.

2.5. Bất ngờ chuyển số tiến trong khi xe đang lùi

Một trong các lý do hộp số xe ô tô nhanh hỏng là thói quen chuyển số tiến trong khi đang lùi xe. Khi lùi xe quay đầu ở khu vực chật hẹp hoặc đông đúc, một số tài xế thường chuyển sang số D lúc xe chưa dừng hẳn. Thói quen này sẽ làm cho các bánh răng bị phá vỡ do momen xoắn bị đảo chiều đột ngột gây hư hỏng nghiêm trọng cho hộp số. Theo đó, người lái chỉ chuyển từ số tiến sang số lùi và ngược lại trong khi xe đã dừng hẳn.

2.6. Quên phanh tay khi đỗ xe

Ở dòng xe tự động, nếu đỗ xe chỉ để chế độ P mà không sử dụng phanh tay có thể làm hại hộp số xe ô tô. Chế độ P cấu tạo rất đơn giản, với một bánh răng cóc chèn không có trục quay nằm bên trong hộp số. Nếu người lái không sử dụng phanh tay trong khi đỗ sẽ khiến trọng lượng xe dồn vào toàn bánh răng khiến chúng liên tục chịu áp lực lớn và là lý do hộp số xe ô tô nhanh hỏng. Để lâu dần bánh răng nhanh mòn hoặc thậm chí bị gãy. 

Bởi vậy, người lái nên thực hiện thao tác đỗ xe như sau: đạp phanh để xe dừng hẳn, kéo phanh tay, chuyển vị trí cần số từ D về P sau đó mới tắt máy.

3. Dấu hiệu nhận biết hộp số xe ô tô đang gặp vấn đề

Để sửa chữa hay thay mới hộp số là một khoản chi phí rất lớn đối với chủ phương tiện. Bởi vậy, người dùng cần thay đổi những thói quen làm hại hộp số xe ô tô và nhận biết được các dấu hiệu cho thấy vấn đề trong hộp số để có cách khắc phục nhanh nhất. 

3.1. Đèn báo kiểm tra động cơ

Đèn báo kiểm tra động cơ hiển thị sáng khi có bất cứ hư hại liên quan tới động cơ và hệ truyền động của xe. Nhưng cũng có thể đó là cảnh báo hộp số đang gặp vấn đề.

Người lái xe không nên bỏ qua cảnh báo này trước khi tìm ra được nguyên nhân. Kiểm tra nước làm mát và hộp số hoặc đưa xe đi bảo dưỡng để có phương án xử lý nhanh chóng.

3.2. Xuất hiện sự rung lắc hoặc tiếng rít

Hộp số xe bao gồm hàng trăm bộ phận chuyển động. Do đó, chỉ cần một ổ bi bị lỗi, có thể gây ra những rung lắc hay âm thanh lạ trong quá trình sử dụng. Tùy thuộc vào xe số sàn hay xe số tự động sẽ có biểu hiện cho những hư hại khác nhau.

Xe số sàn thường có tiếng kẹt, rít khi sang số, mặc dù đã cắt hết côn. Hiện tượng này xảy ra có thể do côn mòn, hay các bánh răng trong hộp số hỏng. Với xe số tự động, nếu xe khó gài số hay nặng hơn là cảm thấy xe bị rung lắc. 

Khi nhận thấy những bất thường với xe, người dùng cần đưa xe đi kiểm tra càng sớm càng tốt để tránh những hư hại lớn có thể xảy ra.

3.3. Rò rỉ dầu hộp số

Rò rỉ dầu từ hộp số là dấu hiệu đáng tin cậy cho biết hộp số đang gặp vấn đề. Đối với xe số tự động, dầu hộp số đóng vai trò giảm ma sát trong quá trình vận hành xe. Chính vì vậy, khi phát hiện chất lỏng có màu đỏ tươi dưới gầm xe, người dùng cần đưa xe đi kiểm tra ngay. Bởi nếu để dầu tiếp tục rò rỉ, có thể gây ra hư hỏng lớn cho hộp số.

3.4. Có mùi khét bốc lên

Khi thấy mùi khét giống như mùi cao su chứng tỏ hộp số đang bị quá nhiệt khiến dầu hộp số cháy và hoạt động kém hiệu quả. Dầu hộp số không chỉ bôi trơn các bánh răng mà còn làm mát bằng cách liên tục lưu thông nhiệt sinh ra khi chuyển số.  

Nếu dầu hộp số bị cháy, hộp số sẽ không nhận được sự bôi trơn cần thiết và ma sát sẽ tạo ra nhiệt trong các bánh răng truyền động.

3.5. Hiện tượng trượt số/nhảy số

Trong trường hợp hoạt động bình thường, hộp số sẽ giữ nguyên cho đến khi người thay đổi (với hộp số sàn) hoặc máy tính thực hiện (với hộp số tự động). Tuy nhiên, nếu hộp số bị trượt có thể tự nhảy sang các cấp số khác nhau, hoặc nhảy về “mo” với số sàn.

Đây là dấu hiệu tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. Xe có thể bị mất kiểm soát khi đang lái hoặc người lái không kịp xử lý trong tình huống khẩn cấp. Bởi vậy, người dùng cần đưa xe đến xưởng sửa chữa để nhanh chóng khắc phục vấn đề của hộp số.

Người lái xe cần loại bỏ những thói quen làm hại hộp số xe ô tô. Đồng thời, nhận biết dấu hiệu khi hộp số gặp vấn đề để nhanh chóng đưa xe đi kiểm tra và sửa chữa sẽ là yếu tố quyết định giúp tăng tuổi thọ của hộp số cũng như xe ô tô.

Khách hàng có ý định sở hữu xe xanh cũng có thể tham khảo thêm thông tin và đặt mua VF e34 hoặc đặt cọc VF 8 và VF 9 online để trải nghiệm khả năng vận hành mạnh mẽ, tính năng thông minh, công nghệ hiện đại được trang bị trên xe và nhận những ưu đãi hấp dẫn từ VinFast.

Để hỗ trợ khách hàng đã đặt cọc VinFast VF 8 với số tiền 10 triệu đồng trước ngày 6/4/2022 nhanh chóng được ghi nhận số thứ tự nhận xe, và đơn giản hóa thủ tục thanh toán, từ ngày 25/7/2022, khách hàng có thể sử dụng công cụ tra cứu và nộp cọc bổ sung VF 8 trực tuyến thông qua website. Theo đó, khách hàng có thể tiến hành bổ sung cọc từ xa nhanh chóng và thanh toán hoàn toàn miễn phí qua thẻ Visa.

>> Tìm hiểu thêm: Ưu và nhược điểm của 4 loại hộp số ô tô phổ biến hiện nay