Nhông xích xe máy là gì? cấu tạo, vệ sinh và bảng tra thông số

Nhông xích xe máy hay còn được gọi là sên xe, nhông sên xích có vai trò truyền lực kéo từ động cơ ra bánh sau giúp xe di chuyển được. Nhông xích xe máy cần được sử dụng hợp lý, vệ sinh và bảo dưỡng thường xuyên để giữ được độ bền lâu dài, hiệu quả sử dụng tốt.

1. Nhông xích xe máy là gì?

Nhông xích còn được gọi là nhông sên xích hoặc sên xe, là bộ phận truyền lực kéo trực tiếp từ động cơ ra bánh sau thông qua cơ cấu mắt xích và bánh răng. Sự trơn tru, mượt mà và êm ái của xe máy phụ thuộc rất nhiều vào nhông xích này.

Ngoài chức năng truyền lực, nhông xích còn đảm bảo độ căng cho dây xích. Cấu tạo của nhông xích xe máy đơn giản nhưng có tuổi thọ cao, khả năng làm việc bền bỉ, liên tục và ổn định, tiêu thụ ít năng lượng. Có nhiều loại nhông xích khác nhau, các đơn vị sửa chữa, bảo dưỡng xe có bảng tra thông số nhông xích để khách hàng có thể tra cứu, lựa chọn loại phù hợp.

Nhông xích là gì, là bộ phận quan trọng của xe máy
Nhông xích là gì, là bộ phận quan trọng của xe máy

2. Cấu tạo và phương thức vận hành của nhông xích xe máy

Cấu tạo của nhông xích xe máy bao gồm 3 bộ phận chính:

Nhông trước: Còn gọi là dĩa, có nhiệm vụ nhận lực từ động cơ và truyền đến hệ thống xích tải.

Nhông sau: Còn gọi là líp, là nơi truyền lực cuối cùng từ nhông xích đến bánh xe, giúp bánh xe chuyển động.

Xích tải: Còn gọi là sên tải, là chuỗi mắt xích nối với nhau bằng bản lề, có tác dụng truyền lực từ dĩa đến líp.

Nguyên lý hoạt động của nhông xích xe máy tương đối đơn giản. Khi động cơ hoạt động sẽ tạo ra lực tác dụng làm quay trục và trực tiếp truyền lực tới nhông trước. Nhông trước nhận lực và truyền tới xích tải làm chuyển động các răng và kích hoạt hệ thống xích tải. Cuối cùng, khi xích tải hoạt động, líp xe sẽ quay và làm bánh xe chuyển động.

Nhông xích xe máy có cấu tạo từ 3 bộ phận chính
Nhông xích xe máy có cấu tạo từ 3 bộ phận chính

>>> Xem thêm: Cách tăng xích xe máy

3. Kinh nghiệm vệ sinh và bảo dưỡng nhông xích

3.1. Cách vệ sinh nhông xích đúng cách

Trong quá trình sử dụng xe máy, người dùng cần chú ý đến việc vệ sinh nhông xích định kỳ để đảm bảo xe hoạt động hiệu quả và bền bỉ. Để thực hiện việc vệ sinh nhông xích, bạn có thể làm theo các bước sau đây:

Bước 1: Sử dụng dụng cụ chuyên dụng để mở mang cá nhằm lộ ra toàn bộ nhông xích cần được vệ sinh.

Bước 2: Rửa sơ qua nhông xích với nước sạch để loại bỏ bụi bẩn và mảnh vụn bám trên bề mặt.

Bước 3: Dùng dung dịch vệ sinh chuyên dụng cho nhông xích. Xịt dung dịch lên toàn bộ nhông xích và để dung dịch ngấm đều trong khoảng từ 5 đến 10 phút. Dung dịch này sẽ giúp làm mềm các vết bẩn cứng đầu và loại bỏ dầu mỡ bám lâu ngày.

Bước 4: Sau khi dung dịch đã ngấm và phát huy tác dụng, rửa sạch nhông xích lại một lần nữa bằng nước sạch để loại bỏ hoàn toàn vết bẩn và dung dịch vệ sinh còn sót lại.

Bước 5: Sử dụng khăn lau mềm để lau khô nhông xích. Việc lau khô không chỉ giúp loại bỏ nước mà còn giúp kiểm tra xem nhông xích đã được vệ sinh sạch sẽ hay chưa.

Bước 6: Cuối cùng, xịt dưỡng nhông xích để tạo độ sáng bóng và bảo vệ nhông xích khỏi các tác nhân gây gỉ sét. Lớp dưỡng này cũng giúp nhông xích hoạt động trơn tru và nhẹ nhàng hơn, kéo dài tuổi thọ cho nhông xích và cải thiện hiệu suất xe.

Việc vệ sinh nhông xích thường xuyên không chỉ giúp xe máy vận hành tốt hơn mà còn giảm thiểu nguy cơ hư hỏng và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

Chủ xe lưu ý vệ sinh nhông xích thường xuyên
Chủ xe lưu ý vệ sinh nhông xích thường xuyên

3.2. Phương pháp bảo dưỡng nhông xích xe máy

Ngoài việc thường xuyên vệ sinh nhông xích, người dùng cũng cần chú ý đến việc bảo dưỡng định kỳ. Điều này không chỉ giúp tăng tuổi thọ cho nhông xích mà còn giúp phát hiện kịp thời những hư hỏng tiềm ẩn, đảm bảo xe luôn trong tình trạng hoạt động tốt nhất.

  • Bảo dưỡng định kỳ nhông xích bao gồm các bước cơ bản như sau:

Gắn bộ phận chắn xích: Mỗi chiếc xe máy nên được trang bị bộ phận chắn xích để hạn chế bụi bẩn, bùn đất bám vào nhông xích. Bộ phận này sẽ giúp giảm thiểu việc phải vệ sinh quá thường xuyên và bảo vệ nhông xích khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường.

Gài số đúng cách: Khi vận hành xe, người dùng cần gài số với tốc độ đồng bộ để tránh hiện tượng nhông xích bị giật hoặc mài mòn không đều. Việc gài số đúng cách không chỉ giúp xe chạy êm hơn mà còn kéo dài tuổi thọ cho nhông xích và các bộ phận liên quan.

Lựa chọn hình thức bảo dưỡng phù hợp: Người dùng tính toán nhu cầu và thực tế sử dụng của mình để lựa chọn phương thức bảo dưỡng nhông xích phù hợp, bạn có thể tham khảo ý kiến của người có kinh nghiệm hoặc nghe tư vấn của đơn vị bảo dưỡng.

  • Chú ý khi sử dụng xe máy xăng:

Khi sử dụng xe máy xăng, việc chú ý đến nhông xích là rất quan trọng để đảm bảo xe vận hành êm ái và bền bỉ. Tuy nhiên, nếu bạn là người ít có thời gian hoặc không am hiểu nhiều về các linh kiện của xe máy xăng, bạn có thể cân nhắc sử dụng xe máy điện. Xe máy điện hiện nay được thiết kế với động cơ điện, không cần đến các linh kiện đi kèm như động cơ đốt trong, bugi, van, bộ lọc dầu, bơm, hộp số hay các thiết bị khác. Điều này giúp giảm bớt gánh nặng bảo dưỡng và làm cho việc sử dụng xe trở nên đơn giản hơn.

4. Sự khác biệt giữa nhông xích xe máy và nhông xích công nghiệp

Tiêu chí

Nhông xích xe máy

Nhông xích công nghiệp

Khái niệm

Nhông xích hay nhiều người gọi là sên xe, nhông sên xích,... là bộ phận truyền lực kéo trực tiếp từ động cơ ra bánh sau xe máy bằng mắt xích và bánh răng.

Nhông xích công nghiệp là bộ phận cấu tạo nên hệ thống truyền động xích. Cùng với dây xích, nhông xích có nhiệm vụ dẫn truyền lực, được liên kết lại với nhau để tạo thành một cơ cấu truyền động, thường được dùng với mục đích truyền chuyển động từ các động cơ motor trực tiếp, băng truyền, băng tải, hộ giảm tốc,...

Ứng dụng

Xe máy, xe đạp và một số loại máy móc cơ bản, máy móc nhỏ.

Ở các hệ thống băng tải băng chuyền, sản xuất bánh kẹo, chế biến thực phẩm, làm gỗ, tự động hóa; máy vận chuyển thùng hàng, hệ thống nâng hạ, cẩu trục, thang máy, dàn thiết bị sân khấu,...

Cấu tạo

Cấu tạo của nhông xích xe máy gồm 3 bộ phận chính:

Nhông trước: Còn gọi là dĩa, có chức năng nhận lực trực tiếp từ động cơ và truyền đến hệ thống xích tải.

Nhông sau: Còn gọi là líp, là nơi truyền lực cuối cùng của hệ thống nhông xích, sau đó lực được truyền trực tiếp tới các bánh xe giúp chúng chuyển động.

Xích tải: Còn gọi là sên tải, là một chuỗi mắt xích được nối lại với nhau bằng bản lề, có nhiệm vụ truyền lực từ dĩa tới líp.

Hệ thống nhông xích công nghiệp bao gồm hai thành phần chính: nhông xích và dây xích.

Nhông xích: Còn gọi là đĩa xích, là một chi tiết cơ khí có dạng hình đĩa với các răng cưa, đảm bảo độ căng cho dây xích. Đây là bộ phận truyền lực không thể thiếu trong các thiết bị như hộp giảm tốc, băng tải, băng chuyền, xích xe đạp, và nhiều loại máy công nghiệp khác.

Dây xích: Là một chuỗi các liên kết thường bằng kim loại, được uốn cong thành hình bầu dục và hàn kín lại với nhau. Dây xích tạo thành một đầu nối linh hoạt phục vụ nhiều mục đích như giữ, kéo, cẩu, vận chuyển và truyền lực.

Nguyên lý hoạt động

Nhông xích xe máy hoạt động theo nguyên lý khá đơn giản. Khi động cơ hoạt động, nó tạo ra lực làm quay trục và truyền lực trực tiếp đến nhông trước. Nhông trước sau đó truyền lực đến xích xe, làm các răng chuyển động và kéo theo hệ thống xích tải hoạt động. Cuối cùng, khi xích tải hoạt động, líp xe cũng sẽ quay và làm cho bánh xe chuyển động.

Nguyên lý hoạt động của nhông xích công nghiệp khá đơn giản. Khi động cơ hoạt động, lực quay từ trục được truyền tới nhông xích. Nhông xích nhận lực này và truyền đến dây xích, kích hoạt hệ thống xích tải. Khi hệ thống xích tải hoạt động, lực được truyền đến bộ phận cuối cùng, thường là một bánh xe hoặc một phần của máy móc công nghiệp, làm cho nó chuyển động.

Ưu điểm

So với bộ truyền động đai (dây curoa), nhông xích có kích thước nhỏ gọn hơn nhưng vẫn đảm bảo công suất.

Việc bảo trì và bảo dưỡng cho nhông sên dĩa khá đơn giản. Chúng có khả năng hấp thu lực tốt, giúp xe tăng tốc và dừng đột ngột mà không gây ảnh hưởng đáng kể đến nhông sên dĩa.

Ngoài ra, nhông sên dĩa cũng có khả năng điều chỉnh tỷ số truyền một cách dễ dàng.

Có khả năng hoạt động ổn định, bền bỉ và liên tục, đồng thời tiêu hao năng lượng rất ít. Không đòi hỏi phải căng xích, giảm lực tác động lên trục.

Chống ăn mòn và có ma sát thấp. Nhông xích có cấu trúc đơn giản và bền.

Có thể vận hành băng tải theo hướng nghiêng hoặc ngang (thậm chí kết hợp cả hai) ở khoảng cách lớn.

Hoạt động một cách mượt mà và yên tĩnh, không tạo ra tiếng ồn đáng kể, và tiêu hao năng lượng không lớn.

Có tốc độ quay nhanh.

Nhược điểm

Nhanh mòn bản lề: Xích thường va chạm và tiếp xúc với bụi bẩn, dẫn đến mòn bản lề. Bôi trơn và bảo dưỡng đúng cách là cần thiết để tránh tình trạng này.

Tiếng ồn khi di chuyển: Khi chạy, xích đập liên tục vào nhông dĩa, đặc biệt là ở tốc độ cao, gây ra tiếng ồn khó chịu.

Sên dễ bị chùng: Cần thường xuyên bảo dưỡng, bôi trơn và căng chỉnh độ căng của sên.

Hiệu suất truyền động không đảm bảo khi hoạt động ở tốc độ cao.

Khó khăn khi vận chuyển theo hướng đường cong.

Không phù hợp khi làm việc ở độ nghiêng thấp

Yêu cầu việc bôi trơn đúng cách, kiểm tra, bảo dưỡng và bảo trì định kỳ.

Nhông xích xe máy có một số điểm khác biệt so với nhông xích công nghiệp
Nhông xích xe máy có một số điểm khác biệt so với nhông xích công nghiệp

Nhông xích là bộ phận đóng vai trò quan trọng của xe máy, giúp xe hoạt động hiệu quả, bảo đảm an toàn cho người dùng. Chủ xe nên lưu ý vệ sinh, bảo dưỡng bộ nhông xích thường xuyên, định kỳ để tránh những trục trặc không may có thể xảy ra.

Khách hàng có thể đặt mua xe máy điện VinFast thế hệ mới ngay hôm nay để có cơ hội sở hữu mẫu phương tiện dẫn đầu xu hướng và nhận loạt ưu đãi hấp dẫn từ VinFast. Vui lòng truy cập và đặt cọc Felis S, Vento STheon S.

Nếu bạn đang quan tâm và có mong muốn sở hữu xe điện VinFast có thể liên hệ tới qua website hoặc nhận tư vấn trực tiếp tại:

15/06/2021
Chia sẻ bài viết này