Momen xoắn là gì? Ý nghĩa, thông số, công thức tính trong động cơ
Momen xoắn có ảnh hưởng quan trọng đến động cơ xe ô tô, quyết định độ mạnh yếu của xe trong từng trường hợp vận hành cụ thể.
1. Momen xoắn là gì?
Momen xoắn được định nghĩa là lực xoắn có thể gây ra các chuyển động quay cho một động cơ, hoặc một lực có thể khiến một vật thể xoay quanh một trục. Khi có một lực tác động vào khiến thiết bị chuyển động quanh một điểm thì momen xoắn sẽ xuất hiện. Đơn vị đo lường của momen xoắn là Newton mét (Nm) hoặc Pound feet (lb-ft).
Vậy momen xoắn của ô tô là gì? Đây là bộ phận quan trọng trong động cơ của xe, dùng để đo lực xoắn có sẵn ở trục khủy tại bất kỳ số vòng quay động cơ nhất định. Momen xoắn, công suất và vòng tua máy là ba yếu tố ảnh hưởng đến sức mạnh của ô tô.
>> Tìm hiểu thêm:
- Mã lực là gì? Mã lực đo công suất thế nào và cơ chế hoạt động?
- Những lý do khiến xe điện tăng tốc nhanh hơn xe động cơ đốt trong
2. Momen xoắn cực đại là gì?
Thông số momen xoắn (M xoắn) thể hiện độ lực tối đa mà động cơ xe ô tô cung cấp. Một chiếc xe sẽ được đánh giá đạt momen xoắn cực đại trong các trường hợp sau:
- M xoắn càng lớn: Điều này sẽ giúp tăng lực kéo, kéo nhanh, kéo mạnh và chở được trọng tải lớn.
- M xoắn cực đại đạt được khi vòng tua máy dài: Lúc này xe ô tô có thể tăng tốc nhanh và chở được nhiều hàng hóa nặng.
- M xoắn cực đại có vòng tua máy thấp: Khi trường hợp này xuất hiện sẽ giúp tiết kiệm nhiên liệu tối ưu và có khả năng tăng tốc mạnh hơn.
3. Ý nghĩa momen xoắn cực đại trong động cơ ô tô
Momen xoắn được xem là đại lượng đặc trưng cho khả năng chịu tải tức thời của động cơ xe hơi. Đây là đại lượng có hướng, nên giá trị thu về còn tùy thuộc vào hệ quy chiếu. Do đó, để đo lường sức mạnh của một chiếc xe thì người ta hay nhắc tới thông số momen xoắn. Thông số càng cao thì lực quay của bánh xe càng mạnh.
Ngoài ra, giá trị này còn phụ thuộc vào tốc độ vòng tua máy và tại một vòng tua nào đó thì nó sẽ đạt giá trị cực đại. Trong bảng thông số động cơ, momen xoắn được ghi chính là giá trị cực đại.
Đối với xe ô tô sử dụng hộp số tay, momen xoắn được truyền tới hộp số nhờ thiết bị ly hợp, còn hộp số tự động sẽ sử dụng hộp biến mô. Nếu một chiếc xe có vòng tua cao, công suất lớn thì sẽ có thông số mô-men xoắn này thấp hơn chiếc xe có vòng tua thấp, cùng công suất.
Ví dụ: Đối với mẫu xe Fiat Oltre, công suất 185 mã lực, tốc độ tối đa là 130 km/h, momen xoắn 456 Nm thì sẽ thích hợp với các địa hình đồi núi hơn.
>> Tìm hiểu thêm:
- Giải đáp câu hỏi xe điện VinFast VF e34 leo dốc được không?
- Cấu tạo hộp số ô tô và nguyên lý hoạt động chi tiết nhất
4. Công thức tính momen xoắn động cơ
Công thức momen xoắn động cơ được quy định là:
τ = NS * NS * sin( θ )
Trong đó:
- τ là độ lớn của vectơ momen cho một momen xoắn
- NS là chiều dài của nhánh momen
- ( θ ) là góc giữa vectơ lực và cánh tay đòn
Hướng của vectơ được tìm thấy theo quy ước sử dụng quy tắc nắm tay phải. Trường hợp một bàn tay đang cuộc tròn quanh trục quay với các ngón tay hướng theo hướng của lực thì vectơ momen quay theo hướng của ngón tay cái.
5. Cách thức hoạt động của momen xoắn
Trong động cơ đốt trong của xe ô tô, khi các piston chuyển động lên xuống bên trong các xi lanh và năng lượng được tạo ra do chuyển động qua lại. Lúc này, trục khuỷu chuyển năng lượng này thành lực quay đó là momen xoắn và truyền đến các bánh dẫn động.
Hiểu đơn giản là momen xoắn càng nhiều thì động cơ có thể tạo ra công suất càng lớn. Động cơ xe có nhiều momen xoắn sẽ giúp xe tăng tốc nhanh hơn khi mới bắt đầu nổ máy. Trường hợp xe của khách hàng di chuyển với trọng tải nặng hoặc leo núi cao thì lúc này momen xoắn rất quan trọng để tạo ra công suất cho xe.
6. Mối quan hệ giữa công suất, mã lực và momen xoắn
Momen xoắn và công suất đều đóng vai trò quan trọng trong động cơ xe ô tô. Trong đó, momen xoắn chính là cơ sở cho khả năng sinh công. Còn công suất là đại diện cho cường độ sinh công đó. Và một công cụ giúp điều phối việc này chính là hệ thống số của một chiếc xe ô tô.
Khi một chiếc xe phải kéo những vật nặng thì có thể thiết lập cấp số thấp để tăng thêm momen xoắn. Nhưng nếu cùng cấp số giữa một mẫu bán tải với sedan thì chiếc bán tải luôn có sức mạnh lớn hơn vì có sự khác biệt trong công suất hoạt động. Khi có càng nhiều mã lực được tạo ra thì sẽ có càng nhiều momen xoắn từ động cơ.
>> Tìm hiểu thêm: Xe bán tải điện – Tương lai của thị trường xe hơi Mỹ
Nhưng đó chỉ là trên lý thuyết, lực kéo được truyền tới các bánh xe còn phụ thuộc vào hộp số và hệ thống dẫn động của xe. Tất cả các chi tiết này đều được thiết kế tối ưu để xác định làm thế nào công suất chuyển thành momen xoắn.
>>> Tìm hiểu thêm: Mối quan hệ của momen xoắn và công suất động cơ
Hiện nay, các dòng xe ô tô điện của VinFast như VF 5, VF 6, VF 7, VF 8, VF 9, VF e34 đều được trang bị động cơ vận hành mạnh mẽ.
VinFast hiện có nhiều ưu đãi hấp dẫn khi khách hàng đặt cọc các dòng xe ô tô điện VinFast. Quý khách sẽ được trải nghiệm các công nghệ hiện đại, tính năng mạnh mẽ và thông minh được tích hợp trên xe.
Đối với những khách hàng đã đặt cọc VinFast VF 8 trước ngày 6/4/2022 số tiền 10 triệu đồng có thể liên hệ Showroom để bổ sung 40 triệu và ký hợp đồng chính thức. Hoặc truy cập website https://shop.vinfastauto.com/vn_vi/ev-deposit để bổ sung cọc VF 8 trực tuyến một cách nhanh chóng.
Quý khách hàng có nhu cầu tìm hiểu hoặc sở hữu ô tô điện có thể tham khảo thêm thông tin tại website hoặc nhận tư vấn từ chúng tôi:
- Tổng đài tư vấn: 1900 23 23 89.
- Email chăm sóc khách hàng: [email protected].
>>> Xem thêm:
- Những điều cần biết về công suất động cơ ô tô điện
- Cảm biến đo momen xoắn là gì? Phương pháp đo và ứng dụng thực tiễn
* Thông tin trong bài viết mang tính chất tham khảo