Dấu hiệu nhận biết bộ ly hợp ô tô bị hư hỏng và cách khắc phục
Sau một thời gian vận hành, ly hợp có thể bị mài mòn, trục trặc, dẫn đến hệ thống truyền lực và động cơ bị ảnh hưởng, gây mất an toàn cho người điều khiển. Tìm hiểu những dấu hiệu nhận biết bộ ly hợp ô tô bị hư hỏng giúp người dùng kịp thời phát hiện và đưa ra phương án sửa chữa nhằm đảm bảo an toàn.
>> Tìm hiểu thêm:
1. Bộ ly hợp ô tô là gì?
Trong cấu tạo hộp số ô tô, ly hợp (clutch) “đảm nhiệm” vai trò kết nối trục khuỷu động cơ với các bộ phận khác của hộp số. Theo đó, một trong hai trục của bộ ly hợp có thể quay cùng tốc độ hoặc tách riêng để hoạt động độc lập.
Bộ ly hợp ô tô là một phần của hệ thống truyền động. Bộ phận này thực hiện chức năng nối với trục của động cơ dựa trên nguyên lý ăn khớp. Nếu người điều khiển thực hiện dừng khi phương tiện vẫn khởi động, bộ ly hợp sẽ ngắt truyền động cơ xuống các bánh xe. Lúc này, momen lực sẽ bị ngắt hoặc đổi chiều, giúp xe dừng lại hoặc về số lùi theo điều khiển của người lái.
2. Nguyên lý hoạt động của bộ ly hợp ô tô
Ly hợp có nhiệm vụ ngắt truyền động của động cơ xuống các bánh xe nếu người lái muốn ô tô dừng lại nhưng vẫn nổ máy. Để đóng ly hợp, người lái hãy nhả chân khỏi bàn đạp ly hợp (chân côn). Lúc này, đĩa ma sát áp chặt lên bánh đà thông qua đĩa ép. Nhờ có lực ma sát, momen được truyền từ trục khuỷu - bánh đà qua đĩa ma sát và then hoa, sau đó đi đến trục sơ cấp của hộp số. Tất cả các chi tiết trên tạo thành một khối quay theo bánh đà.
Khi ngắt ly hợp, người lái hãy đạp côn để trượt chuyển động sang trái thông qua đòn bẩy và khớp nối. Sau đó, hệ thống sẽ quay trên giá đỡ và đầu kia của cần bẩy thực hiện kéo đĩa ép thắng lực lò xo. Đồng thời, các chi tiết này sẽ dịch chuyển sang phải và tách đĩa ma sát khỏi mặt bánh đà.
Lúc này, đĩa ma sát ở trạng thái tự do, các bề mặt bị hở và momen động cơ không thể truyền qua đĩa để tới trục sơ cấp hộp số. Nếu người lái muốn ngắt ly hợp, hệ thống sẽ ép khớp trượt vào đầu cần bẩy hoặc lò xo màng. Tuy nhiên, có một số loại ly hợp sẽ kéo khớp trượt đầu cần bẩy hoặc đầu lò xo màng ra bên ngoài.
3. Dấu hiệu nhận biết bộ ly hợp ô tô bị hư hỏng
Khi ly hợp bị trục trặc, hệ thống truyền động và động cơ sẽ bị ảnh hưởng, tiềm ẩn nguy cơ rủi ro nếu di chuyển. Nắm rõ 5 dấu hiệu nhận biết bộ ly hợp ô tô bị hư hỏng giúp người lái đảm bảo an toàn khi sử dụng phương tiện.
3.1. Ly hợp bị trượt
Đây là hiện tượng thường gặp khi người lái nhả bàn đạp ly hợp và tiến hành đạp ga nhưng phương tiện không di chuyển. Điều này có thể xảy ra do đĩa ma sát, bánh đà, mâm ép bị mài mòn hoặc rò rỉ dầu động cơ.
Để xác định xem ly hợp có bị trơn trượt hay không, chủ phương tiện thực hiện với các thao tác như sau:
- Khởi động xe và kéo phanh tay.
- Đạp ly hợp và kéo cần số tới vị trí số 2 hoặc 3.
- Thực hiện nhả từ từ bàn đạp ly hợp. Ngay sau khi nhả, phương tiện sẽ ngừng hoạt động nếu ly hợp tốt. Ngược lại, ly hợp bị trơn trượt sẽ dẫn đến phương tiện vẫn hoạt động và không ngắt động cơ.
>> Tìm hiểu thêm: Slipper clutch là gì? Cấu tạo và vai trò của bộ ly hợp chống trượt
3.2. Xe khó vào số lùi
Khi người lái nhận thấy phương tiện khó vào số lùi hoặc số 3, điều này chứng tỏ ly hợp đã bị hư hỏng hoặc điều chỉnh sai ở dây cáp chuyển số, mâm ép bị mài mòn…
3.3. Xe không thể vào số
Nếu người lái nhận thấy phương tiện không thể vào số tiến hoặc số lùi, nguyên nhân có thể là do xi lanh chính và xi lanh con điều khiển ly hợp đang gặp vấn đề. Lúc này, bàn đạp ly hợp sẽ bị quá nặng/nhẹ và hay bị rung. Ngoài ra, hư hỏng mâm ép, đĩa ma sát, càng cua, bạc đạn pitê cũng có thể khiến cho bộ ly hợp bị hư hỏng.
3.4. Bộ ly hợp ô tô phát ra tiếng kêu
Ngay khi động cơ ngắt, người lái nghe thấy tiếng kêu lạ từ bàn đạp ly hợp. Đây là hư hỏng do cơ cấu điều khiển ly hợp thủy lực. Các tiếng động khó chịu phát ra cũng có thể do bạc đạn bánh đà và bạc đạn pitê của bộ ly hợp bị mòn và cọ sát với các chi tiết khác.
Ngoài ra, người dùng có thể nghe thấy tiếng mài mòn khi thực hiện chuyển số. Hiện tượng này xảy ra là do đĩa ma sát bị kẹt, khiến cho trục sơ cấp vẫn quay cùng tốc độ với động cơ ngay cả khi người lái đạp ly hợp. Trong trường hợp này, bánh răng bên trong hộp số có thể bị hư hại nghiêm trọng nếu người lái cố gắng đạp ly hợp. Bên cạnh đó, bộ ly hợp phát ra tiếng kêu cũng có thể do mâm ép quá yếu, thiếu dầu trong xi lanh chính hoặc hành trình tự do của bàn đạp ly hợp chưa điều chỉnh đúng.
3.5. Bàn đạp ly hợp bị rung
Bàn đạp ly hợp bị rung có thể do một trong những nguyên nhân dưới đây:
- Đĩa ma sát mòn không đều.
- Đĩa ma sát dính dầu.
- Bánh đà và mâm ép bị mòn không đều.
- Bạc đạn trên bánh đà bị mòn hoặc hư hỏng.
Lưu ý: Trước khi hạ hộp số để thực hiện sửa chữa ly hợp, chủ phương tiện cần kiểm tra xem cao su chân máy và hộp số có bị hư hỏng hay không. Bởi đây cũng là vị trí gây ra hiện tượng bàn đạp ly hợp bị rung.
4. Hướng dẫn cách thay thế bộ ly hợp ô tô
Hệ truyền động và động cơ chỉ hoạt động tốt trên cơ sở bộ ly hợp không xảy ra vấn đề. Theo đó, nếu kiểm tra bộ ly hợp có những dấu hiệu hư hỏng, chủ phương tiện hãy tiến hành thay mới để đảm bảo khả năng vận hành.
Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ
Người dùng hãy chuẩn bị những dụng cụ cần thiết như: Con đội thủy lực, con đội chết, vít dẹp, kìm, bộ tuýp, bộ cờ-lê. Sau đó tiến hành thao tác:
- Nâng gầm xe và kê con đội chết bên dưới.
- Tháo trục các đăng xe (đối với xe dẫn động cầu sau), tháo láp ngang (đối với xe dẫn động cầu trước), tháo đường ống xả (tùy từng xe) và tháo, hạ hộp số xuống.
Bước 2: Tháo rời bộ ly hợp
Ngay khi tháo và hạ hộp số, người dùng sẽ nhìn thấy bộ ly hợp. Bên ngoài bộ ly hợp là mâm ép được cố định trên bánh đà bởi các bulong có kích cỡ 10-14 mm và được phân bố đều trên chu vi của bộ phận.
Sau đó, người dùng hãy sử dụng súng bắn ốc để nới lỏng bulong. Chủ phương tiện lưu ý không nên tháo rời tất cả bulong cùng một lúc. Bởi điều này sẽ khiến mâm ép bị rơi xuống đột ngột. Theo đó, người dùng hãy thực hiện tháo lần lượt từng bulong với thứ tự đối diện nhau. Khi còn lại 1 bulong cuối cùng, chủ xe hãy dùng hai tay để dỡ bộ ly hợp.
Bước 3: Kiểm tra độ hao mòn bộ ly hợp
Người dùng hãy thực hiện kiểm tra độ hao mòn của mâm ép và đĩa ma sát. Nếu người sửa chữa nhận thấy các đinh tán trên đĩa ma sát xuất hiện những lỗ nhỏ, hãy thay mới. Bởi đây là hiện tượng đĩa ma sát đã quá mòn, nếu tình trạng này kéo dài, bánh đà sẽ bị hư hỏng.
Ngoài ra, người dùng có thể sử dụng thước đo độ mòn để xác định sự mài mòn của đĩa ma sát. Mọi thông số tiêu chuẩn của đĩa ma sát được quy định trong sách hướng dẫn sử dụng phương tiện.
Bước 4: Kiểm tra bánh đà
Nếu chủ xe nhận thấy bánh đà đã quá mòn hoặc bị nứt, hãy thay mới. Bởi đây là vị trí tiếp xúc với mặt đĩa ma sát, ảnh hưởng đến sự truyền động của phương tiện.
Bước 5: Thay thế bạc đạn đỡ đầu trục sơ cấp
Trục sơ cấp được nâng đỡ thông qua ổ bi nhỏ được lắp trên trung tâm bánh đà. Nếu bộ phận này bị kẹt sẽ dẫn đến trục sơ cấp không thể quay và hư hỏng hộp số. Do vậy, người dùng hãy thay mới bạc đạn trong quá trình bảo dưỡng bộ ly hợp.
Bước 6: So sánh ly hợp cũ và mới
Để tương thích hoạt động với hệ thống truyền động và động cơ, người dùng cần thay thế bộ ly hợp mới cùng loại với bộ ly hợp cũ. Trước khi tiến hành lắp ráp bộ ly hợp mới, chủ phương tiện hãy đưa đĩa ma sát lên trục cơ sở để xem xét sự khớp nối. Sau đó, người dùng hãy lắp bộ ly hợp mới vào hộp số và kiểm tra sự tương thích bằng cách khởi động phương tiện.
Tuy nhiên, việc thay thế bộ ly hợp đòi hỏi sự chính xác và kỹ thuật cao. Do vậy, chủ phương tiện nên mang xe đến trung tâm sửa chữa uy tín để kiểm tra và thay thế. Đối với khách hàng sở hữu xe VinFast, hãy mang phương tiện đến hệ thống Xưởng dịch vụ trên toàn quốc hoặc đặt lịch bảo dưỡng để được để được trải nghiệm dịch vụ đẳng cấp và chuyên nghiệp.
Nắm rõ 5 dấu hiệu nhận biết bộ ly hợp ô tô bị hư hỏng giúp người lái có phương án sửa chữa, thay thế kịp thời nhằm đảm bảo an toàn khi di chuyển. Để hạn chế tối đa các hư hỏng, lỗi trên ly hợp, người dùng nên đến các gara uy tín để bảo dưỡng, bảo trì phương tiện thường xuyên.
Khách hàng có ý định sở hữu xe xanh cũng có thể tham khảo thêm thông tin và đặt cọc VF 8, VF e34, VF 9 online để trải nghiệm khả năng vận hành mạnh mẽ, tính năng thông minh, công nghệ hiện đại được trang bị trên xe và nhận những ưu đãi hấp dẫn từ VinFast.
Để có thêm thông tin hoặc cần hỗ trợ tư vấn về các sản phẩm của VinFast, vui lòng liên hệ với chúng tôi:
- Tổng đài tư vấn: 1900 23 23 89.
- Email chăm sóc khách hàng: [email protected]
>>> Tìm hiểu thêm:
- Ưu và nhược điểm của 4 loại hộp số ô tô phổ biến hiện nay
- Hộp số xe ô tô bị hỏng: 8 dấu hiệu đơn giản dễ dàng nhận biết
*Thông tin trong bài viết mang tính chất tham khảo