Khóa vi sai là gì? Tác dụng của khóa vi sai ô tô
Khóa vi sai là một bộ phận quan trọng trong hệ thống điều khiển ô tô, giúp các bánh quay với tốc độ khác nhau để xe có thể di chuyển ổn định khi vào cua. Tìm hiểu về khóa vi sai là gì, ưu nhược điểm và công dụng, chủ xe có thể cân nhắc việc lắp đặt khóa vi sai cho xe của mình.
1. Khóa vi sai là gì?
Trước khi tìm hiểu về khoá vi sai là gì, người dùng có thể tìm hiểu về bộ vi sai.
Bộ vi sai (vi sai tiêu chuẩn hoặc vi sai mở) là một bộ phận được thiết kế với nhiệm vụ cung cấp liên tục một lượng mô-men xoắn bằng nhau cho mỗi trục bánh xe. Nhược điểm của bộ vi sai là khi có sự giảm tốc hoặc mất lực kéo đối với một trong các bánh xe, tất cả mô-men xoắn sẽ được truyền đến bánh xe có lực kéo nhỏ nhất.
Do đó, trường hợp xe di chuyển trong cát lún, sỏi đá hoặc bùn nhão,... sẽ chỉ có một bánh xe quay và bánh kia không đủ lực để giúp xe di chuyển. Khoá vi sai được thiết kế để khắc phục nhược điểm này.
Vậy, khoá vi sai là gì? Khoá vi sai là thuật ngữ chỉ bộ phận có tác dụng truyền năng lượng động cơ từ hộp số ô tô đến các bánh xe ô tô. Nhờ khoá vi sai, các bánh xe sẽ di chuyển với tốc độ khác nhau, tạo ra sự cân bằng và giúp xe di chuyển ổn định, nhất là khi xe cua, bánh xe phía ngoài thường di chuyển quãng đường dài hơn so với bánh xe phía trong. Để xe được cân bằng, bánh xe phía ngoài buộc phải chạy nhanh hơn.
Khoá vi sai là hệ thống gồm các bánh răng nằm trên trục nối hai bánh xe. Bộ phận này sẽ nhận mô-men xoắn từ trục truyền động và phân bổ lực cho từng bánh xe, giúp mỗi bánh xe quay ở vận tốc khác nhau. Trường hợp xe không có khoá vi sai, khi xe vào cua, 2 bánh xe sẽ bị khoá lại với nhau và di chuyển cùng một tốc độ như nhau. Điều này khiến cho xe lăn bánh khó khăn và dễ xảy ra tình trạng trượt bánh.
Tuỳ thuộc vào từng loại xe, người lái có thể kích hoạt khoá vi sai theo cách thủ công hoặc tự động. Khi kích hoạt khoá vi sai, các bánh xe sẽ tiếp tục chuyển động, bất kể sự chênh lệch về lực cản.
Khi xe di chuyển khó khăn do bề mặt trơn trượt hoặc bánh xe ở trong hố khi xe đi trên đường nhựa, khoá vi sai sẽ truyền lực nhiều hơn đến các bánh xe không gặp sự cố để chúng chuyển động nhanh hơn, kéo xe thoát khỏi các tính huống nguy hiểm.
2. Cấu tạo và tác dụng của khóa vi sai
- Cấu tạo
Khoá vi sai được cấu tạo từ một trục truyền động với một bánh răng trụ ở đầu khớp cùng một bánh răng vòng. Bánh răng vòng chứa một bánh răng nhện và hai bánh răng phụ.
Hai loại bánh răng này đều quay cùng với bánh răng vòng mặc dù bánh răng nhện quay tự do trên trục chính của nó. Hai bánh răng phụ khớp với trục nối bánh xe.
Bộ khoá vi sai có thể được gắn vào trục trước, trục sau hoặc cả hai trục của xe ô tô.
- Công dụng
Tác dụng của khoá vi sai giúp xe đạt được lực kéo nhiều hơn đáng kể trong những tình huống khó khăn so với vi sai mở. Trong bộ vi sai mở, mô-men xoắn được chia đều 50/50. Nghĩa là nếu một bánh xe không có trục kéo, mô-men xoắn này sẽ bị lãng phí.
Trong khi đó, khoá vi sai có thể chia mô-men xoắn không theo tỷ lệ đồng đều. Mô-men xoắn nhiều hơn có thể được truyền đến bánh có lực kéo tốt hơn và không bị giới hạn bởi lực kéo thấp hơn của bánh còn lại tại bất kỳ thời điểm nào.
Khoá vi sai kích hoạt sẽ đảm bảo công suất tối đa được truyền đến tất cả các bánh xe, cung cấp lực đẩy cần thiết để xe thoát khỏi tình huống khó khăn.
Do đó, khoá vi sai cũng là một trong các tính năng an toàn trên ô tô quan trọng. Khoá vi sai hoạt động như một hệ thống kiểm soát độ bám đường và hỗ trợ người lái thoát khỏi địa hình cát lún, ổ voi, bùn nhão,...
3. Phân loại
Hiện nay, trên thị trường có 2 loại khoá vi sai cơ bản gồm khoá vi sai tự động và khoá vi sai bằng tay. Trong đó:
- Khóa vi sai tự động
Khoá vi sai tự động được thiết kế để đảm bảo năng lượng từ động cơ luôn được truyền tới tất cả các bánh xe và không cần quan tâm đến độ bám đường. Khoá vi sai này sẽ tự hoạt động khi lực kéo bị mất và đồng thời tự ngắt khi lực kéo đã được lấy lại. Một số khoá vi sai tự động sẽ chỉ ngắt khi một bánh xe được yêu cầu quay nhanh hơn các bánh xe còn lại, chẳng hạn như khi xe vào cua.
- Khóa vi sai bằng tay
Khoá vi sai này cho phép người lái quyết định khi nào xe cần thêm lực kéo. Có nhiều loại khoá bằng tay khác nhau. Hầu hết khoá vi sai bằng tay được kích hoạt bằng cách sử dụng công tắc trên bảng điều khiển hoặc cần số. Thông qua cơ cấu khí nén hoặc điều khiển điện, khoá vi sai sẽ mở hoặc khoá tuỳ theo lựa chọn của người lái sao cho phù hợp với điều kiện vận hành.
4. Ưu nhược điểm của khóa vi sai
Bên cạnh việc tìm hiểu về tác dụng của khoá vi sai, người dùng nên hiểu thêm về ưu nhược điểm của khoá vi sai để đưa ra quyết định chính xác khi sử dụng. Những lý do chủ xe có thể cân nhắc đầu tư khoá vi sai:
- Phân bổ lực đều cho toàn bộ bánh xe.
- Khoá vi sai giúp cho xe di chuyển cân bằng và ổn định.
- Cải thiện độ bám đường, giúp xe dễ dàng vượt qua chướng ngại vật hoặc địa hình gồ ghề.
- Hạn chế tình trạng bánh xe bị trượt khi đi qua bùn lầy.
- Nâng cao hiệu suất off-road.
- Khoá vi sai có thể trang bị cầu trước, cầu sau hoặc cả hai.
- Một số có thể được kích hoạt chỉ bằng một nút bấm.
Mặc dù có nhiều ưu điểm nhưng khoá vi sai vẫn còn một số nhược điểm cần lưu ý:
- Khoá vi sai là một trong những nguyên nhân khiến lốp xe bị mài mòn nhanh.
- Khi vào cua, lốp xe sẽ phát ra tiếng ồn.
- Quá trình sửa chữa khóa vi sai khá phức tạp.
- Nếu lắp khoá vi sai ở cầu trước, xe rất khó điều khiển và di chuyển không được mượt mà.
Tuỳ thuộc vào nhu cầu sử dụng xe, chủ phương tiện có thể cân nhắc lắp đặt thêm bộ khoá vi sai cho xe của mình. Tránh tình trạng xe khó điều khiển, chủ xe có thể cân nhắc lắp đặt khóa vi sai cầu sau.
Như vậy, tìm hiểu khoá vi sai là gì, người dùng có thể biết được khóa vi sai là một thành phần quan trọng kết nối với trục truyền động của xe và truyền công suất thích hợp đến từng bánh xe.
Khách hàng có ý định sở hữu xe xanh có thể tham khảo thêm thông tin và đặt cọc VinFast VF 8, VF 9 và VF e34 online để trải nghiệm khả năng vận hành mạnh mẽ, tính năng thông minh cùng công nghệ hiện đại được trang bị trên xe.
Để có thêm thông tin chi tiết hoặc cần hỗ trợ tư vấn về các sản phẩm và dịch vụ của VinFast vui lòng liên hệ với chúng tôi:
- Tổng đài tư vấn: 1900 23 23 89.
- Email chăm sóc khách hàng: [email protected].
>>>Tìm hiểu thêm:
* Thông tin trong bài viết mang tính chất tham khảo
