Điện khí hóa ô tô - Xu hướng tất yếu của tương lai
Thế giới ngày càng phát triển phồn thịnh hơn nhờ vào những nguồn năng lượng bền vững. Ngành công nghiệp ô tô đang đi đầu trong lĩnh vực điện khí hóa ô tô với sự tập trung vào phát triển xe điện.
Điện khí hóa ô tô là gì?
Điện khí hóa ô tô là quá trình cung cấp năng lượng cho xe bằng điện, thay thế các bộ phận hoạt động dựa trên nguồn năng lượng truyền thống bằng những bộ phận hoạt động bằng điện. Điện khí hóa ô tô tập trung vào hệ thống truyền động bằng pin lithium, hybrids, nhiên liệu hydrogen... Bộ máy này được điều khiển thông qua các hệ thống phụ trợ của nó như hệ thống sạc, truyền điện không dây.
Bên cạnh đó, điện khí trên ô tô cũng bao gồm những khía cạnh khác như: Hệ thống lái trợ lực điện tử, chương trình ổn định điện tử, kiểm soát lực kéo điện tử, hệ thống đèn thông minh, dẫn động các bánh. túi khí hệ thống triển khai…
Hiện nay, điện khí hóa đã sẵn sàng tác động đến đa số các ngành công nghiệp. Ngày càng có nhiều máy bay điện, thiết bị công nghiệp và nhà máy phát điện. Tuy nhiên, điện khí hóa ô tô có những điểm khác biệt so với điện khí hóa ở các ngành công nghiệp khác.
Nếu trong ngành hàng không vũ trụ, những kỹ sư không chỉ phát triển các công nghệ thay thế hệ thống van thủy lực và khí nén hiện có bằng hệ thống điện tương đương và cả hệ thống động cơ điện hoàn toàn. Có thể có nhiều động cơ điện được nhúng trong cánh, tăng cường sử dụng những vật liệu composite nhẹ được gắn với Ăng ten và cảm biến dẫn năng lượng thay vì dây dẫn và hệ thống hạ cánh, di chuyển trên mặt đất bằng điện.
Trong lĩnh vực điện khí hóa ô tô, các kỹ sư không chỉ chú trọng các thiết kế pin và nhiên liệu pin, mà còn quan tâm đến khả năng lưu trữ, tuổi thọ, quãng đường đi được sau mỗi lần sạc đầy... Bên cạnh đó, còn cần thiết kế hệ thống truyền động và kỹ thuật của toàn bộ chiếc xe. Đảm bảo được tất cả hệ thống điện tương tác liền mạch và an toàn.
Điện khí hóa ô tô hoạt động như thế nào?
Mục tiêu cơ bản và quan trọng nhất của quá trình điện khí hóa ô tô đó là thay thế hệ thống truyền động sử dụng động cơ đốt trong bằng hệ thống truyền lực điện. Trong đó, bộ pin sử dụng năng lượng được lưu trữ để truyền động cơ điện với sự hỗ trợ của bộ chuyển đổi điện tử công suất.
Trong quá trình phanh hoặc khi giảm tốc độ xe, năng lượng điện được chuyển trở lại ắc quy bằng cách sử dụng hệ thống phanh tái sinh. Dựa trên loại động cơ điện được sử dụng, kỹ thuật điều khiển và cấu trúc liên kết của bộ chuyển đổi sẽ khác nhau. Các loại động cơ điện khí hóa thường được sử dụng trong xe điện như sau:
- Động cơ DC không chổi than (BLDC motor): Sử dụng trong các loại xe điện 2 bánh và xe 3 bánh như xe máy điện.
- Động cơ đồng bộ nam châm vĩnh cửu (PMSM): Được sử dụng cho xe máy điện hiệu suất cao, ô tô điện và xe bus điện.
- Động cơ cảm ứng xoay chiều (ACIM): Được sử dụng cho xe điện 2 bánh và xe 4 bánh.
- Động cơ nam châm vĩnh cửu bên trong (IPMM): Được sử dụng cho xe máy điện hai bánh hiệu suất cao.
- Động cơ điện trở chuyển mạch nam châm vĩnh cửu (PMSRM): Được sử dụng trong xe điện bốn bánh EV.
Các phương tiện ứng dụng điện khí hóa phổ biến hiện nay
Việc thay thế hoàn toàn hệ dẫn động xăng bằng hệ dẫn động điện bằng những công nghệ như hiện nay mà vẫn đảm bảo đáp ứng được mọi nhu cầu của người tiêu dùng là một thách thức lớn. Có nhiều loại công nghệ khác nhau tồn tại trong ngành điện khí hóa ô tô, bao gồm:
Xe ô tô Hybrid pug-in (PHEV): PHEV có sự kết hợp của ICE và hệ thống đẩy điện. PHEV lưu trữ năng lượng từ lưới điện hoặc thông qua phanh tái tạo. PHEV chạy bằng năng lượng điện cho đến khi gần hết pin, sau đó xe sẽ tự động chuyển sang sử dụng ICE.
Có hai biến thể là PHEV chính và PHEV hỗn hợp sử dụng hỗn hợp xăng và điện khi pin được sạc và sau đó chuyển hoàn toàn sang xăng khi pin cạn kiệt. Ưu điểm của hệ vận hành hỗn hợp là hệ thống điện không cần phải tự mình đáp ứng nhu cầu công suất cao nhất.
Xe điện chạy bằng pin Lithium: Là loại pin sạc phổ biến trên thị trường và được ứng dụng nhiều trong các lĩnh vực khác nhau, trong đó có xe ô tô điện. Xe ô tô chạy bằng bộ pin lithium lớn có thể lưu trữ nhiều năng lượng hơn từ lưới điện trong phạm vi xa.
Xe chạy bằng pin nhiên liệu Hydrogen (FCEV): Pin nhiên liệu tiếp nhiên liệu bằng hydro và sử dụng pin nhiên liệu để sản xuất điện đẩy xe chạy.
Trong ba loại công nghệ xe ô tô điện thì xe chạy bằng pin lithium được sử dụng phổ biến và có tiềm năng nhất trên thị trường. Loại công nghệ điện khí hóa ô tô này có nhiều ưu điểm như: An toàn, thân thiện với môi trường, khả năng lưu trữ điện cao và có thể di chuyển quãng đường dài hơn, pin có thể dễ dàng tháo lắp và sạc pin và đặc biệt mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất.
Những thời cơ và thách thức của điện khí hóa ô tô trong tương lai
Tiềm năng phát triển của điện khí hóa ô tô trong tương lai
Để đáp ứng được nhu cầu năng lượng và giải quyết những mối lo ngại về an ninh môi trường, công nghệ đã dần châm ngòi cho cuộc cách mạng điện khí hóa.
Hiện nay, có nhiều quốc gia đang đầu tư vào các ngành công nghiệp tái tạo ở các nhà máy điện để giảm khí thải nhà kính mà vẫn đáp ứng được nhu cầu sử dụng điện ngày càng cao. Ngành công nghiệp ô tô đã tiên phong trong cuộc cách mạng này và thu hút được chú ý, quan tâm của người tiêu dùng. Việc điện khí hóa các sản phẩm truyền thống đang tạo ra sự thay đổi lớn, dẫn đến đầu tư nghiên cứu và phát triển bền vững.
Những thách thức của ngành điện khí hóa ô tô
Phạm vi lái xe và những vấn đề về pin: Sạc điện là chủ đề được nhiều người quan tâm khi bước đến điện khí hóa ô tô. Năng lượng của pin lithium 1 lần sạc tối thiểu đi được 400-500km, nhiều hơn là 700km. Bên cạnh đó, thiết kế của pin được giới hạn bởi kích thước và khối lượng của bộ pin.
Thời gian sạc pin cho xe ô tô điện lâu và cơ sở hạ tầng các trạm sạc chưa đầy đủ: Khi di chuyển quãng đường dài, không phải nơi nào cũng có sẵn các trạm sạc như thành phố. Trong khi, việc lắp đặt những trạm sạch nhanh hơn cần phải đầu tư rất nhiều.
Ngoài ra, độ bền của các thiết bị nguồn tích hợp cũng là những thách thức chính đối với thiết kế và sản xuất vi mạch công suất ô tô. Làm thế nào để bộ vi điều khiển có thể tối ưu hóa hiệu suất năng lượng cho các thành phần khác nhau để đảm bảo tính linh hoạt trong thiết kế lâu dài cũng là một thách thức lớn trong tương lai.
VinFast tiên phong cho ngành điện khí hóa ô tô tại Việt Nam
VinFast đang dần khẳng định tầm nhìn trở thành hãng xe điện thông minh trên toàn cầu, tiên phong cho ngành điện khí hóa ô tô tại Việt Nam, đồng thời góp phần đưa Việt Nam lên một vị thế mới trên bản đồ công nghiệp ô tô Thế Giới.
Với định hướng và chiến lược trở thành thương hiệu ô tô công nghệ cao trên toàn cầu, VinFast đã nghiên cứu và phát triển thành công những dòng ô tô điện tại Việt Nam đầu tiên mà bước đầu là sự ra đời của xe SUV điện VF e34. VinFast VF e34 đánh dấu cho nền công nghiệp điện khí hóa ô tô Việt Nam. Đây là bước đệm để phát triển những phương tiện thông minh hơn nữa trong tương lai.
Cùng với sự ra mắt của dòng ô tô điện đầu tiên, VinFast đã và đang triển khai xây dựng hệ thống các trạm sạc ô tô điện VinFast đạt chuẩn quốc tế trên toàn quốc, hướng đến một cuộc cách mạng xanh trong ngành công nghiệp ô tô tại Việt Nam.
Hãy đặt dấu tiên phong cho kỷ nguyên xe điện tại Việt Nam bằng cách đặt cọc VinFast VF e34 ngay hôm nay!