Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống nâng hạ kính trên ô tô

Hệ thống nâng hạ kính trên ô tô là một trong những hệ thống điện được trang bị trên xe, gồm các cụm cơ khí được thiết kế bên trong ô tô nhằm điều chỉnh kính của xe lên xuống. Hiện nay, bên cạnh tính năng nâng hạ kính, hệ thống điều chỉnh kính của xe ô tô được tích hợp thêm chức năng khóa cửa, chống kẹt,....

1. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống nâng hạ kính trên ô tô

Dựa vào cấu tạo về mặt cơ khí, có thể phân loại hệ thống nâng hạ kính trên ô tô theo 2 loại chính với đặc điểm cấu tạo và nguyên lý hoạt động khác nhau.

1.1. Nâng hạ kính sử dụng dây cáp:

Có hai loại cáp chính được sử dụng trong hệ thống dùng dây cáp gồm:

Hệ thống dùng cáp xoắn

• Về cấu tạo: Hệ thống dùng cáp xoắn gồm 3 thành phần là motor điện một chiều, dây cáp xoắn và thanh ray trượt.
• Nguyên lý hoạt động: Thanh ray trượt có nhiệm vụ nâng đỡ tấm kính, đồng thời tạo bề mặt phẳng cho tấm kính di chuyển lên hoặc xuống.

Ngoài ra, một phần di động của hệ thống dùng cáp xoắn gắn liền với thân tâm kính. Nhờ chuyển động quay của motor kết hợp với dây cáp, phần di động này trượt trên trục của thanh trượt kéo theo tấm kính sẽ được đẩy lên hoặc đẩy xuống theo chiều quay của động cơ. Khi động cơ quay thuận, tấm kính sẽ được kéo lên và ngược lại, động cơ quay nghịch tấm kính sẽ được kéo xuống.

Sử dụng cáp Bowden kép hoặc đơn

Khác với hệ thống cáp xoắn, cáp Bowden kép có thêm một thanh trượt và một đoạn dây kéo. Khi thanh trượt được bổ sung gấp đôi, sức kéo sẽ được tăng lên, giúp kính xe hoạt động ổn định, di chuyển nhanh hơn, tin cậy hơn.

1.2. Nâng hạ kính dạng cây kéo

Thiết kế cơ cấu nâng hạ kính của hệ thống dạng kéo có sự khác biệt nhằm mang đến hiệu quả hoạt động tốt hơn, cụ thể: 

• Thành phần cấu tạo gồm: một động cơ điện, bánh răng, thanh tay đòn dạng chữ X và bệ đỡ kính.
• Nguyên lý hoạt động: Khi động cơ quay sẽ tác động tới chuyển động của bánh răng. Bánh răng này được khớp cơ khí với bánh răng trên cánh tay đòn kéo theo sự di chuyển, giúp chữ “X” được nâng lên hoặc hạ xuống.
• Theo chiều quay của động cơ, cửa kính ô tô sẽ được nâng lên hoặc hạ xuống. Cơ cấu chuyển động này không sử dụng dây cáp, dễ dàng sửa chữa và lắp đặt.

2. Sơ đồ chức năng của hệ thống nâng hạ kính 

Hệ thống nâng hạ kính được kết nối với nhau bởi hệ thống điện, chủ yếu dùng các mạch chuyển hoạt động (Rơ-le) để điều khiển động cơ quay thuận, nghịch để đóng hoặc mở cửa kính. Khi sử dụng, người dùng thao tác ấn liền kính để mở từ từ và nhả tay khi đến vị trí mong muốn. Ngược lại, người lái kéo nút lên để cửa kính từ từ đóng lại.

Chức năng nâng hạ cửa kính được trang bị trên tất cả các tay cửa của ô tô. Tại vị trí lái xe, người điều khiển có thể kiểm soát tất cả các cửa kính thông qua bảng điều khiển được tích hợp trên cửa bên phía ghế lái.

Hệ thống nâng hạ kính ô tô bao gồm 2 tính năng:

• Tính năng Auto linh hoạt: chỉ cần ấn một lần tất cả kính sẽ được đóng hoặc mở ra tức khắc, dễ dàng sử dụng.
• Tính năng khóa cửa: Có 2 tín hiệu đến và 2 tín hiệu đi gửi về hệ thống ECU ô tô để thực hiện khóa cửa ô tô.

3. Một số lỗi thường gặp ở hệ thống nâng hạ kính trên ô tô

Trong quá trình sử dụng, hệ thống nâng hạ kính ô tô đôi khi gặp vấn đề trục trặc. Nguyên nhân có thể xuất phát từ những yếu tố sau:  

• Motor hỏng: Không có âm thanh phát ra và cũng không có chuyển động gì khi bấm nút lên xuống kính.
• Một số bánh răng bị mòn, thậm chí gãy dưới sức nặng của cửa kính. Hoạt động điều khiển lên xuống thường xuyên đẩy nhanh tình trạng xuống cấp của các bánh răng.
• Một số dây cáp bị đứt hoặc bị kẹt trong trục xoắn hoặc bị đứt. Thường trong trường hợp này có 1 tiếng động nhỏ phát ra khi bấm nút lên xuống kính, mô tơ quay nhưng bị kẹt ở dây cáp khiến cửa kính không lên hay xuống hẳn.

4. Nguyên nhân và cách khắc phục hệ thống nâng hạ kính gặp lỗi

Dựa vào cấu tạo về mặt cơ khí mà mỗi hệ thống có những nguyên nhân hư hỏng khác nhau: 

• Hệ thống điện bị trục trặc, các cuộn hút trong Rơ-le bị hỏng khiến động cơ không được cấp điện. Vì vậy, động cơ không thể hoạt động được.
• Sau một khoảng thời gian dài sử dụng, cáp có thể bị han gỉ do không được bảo dưỡng thường xuyên. Đây là nguyên nhân khiến dây cáp bị đứt, làm gián đoạn quá trình vận hành của hệ thống nâng hạ kính.
• Các bánh răng bị va chạm liên tục với nhau dẫn đến hiện tượng bào mòn làm cho hiệu quả hoạt động của hệ thống bị giảm đi do sức kéo không đảm bảo.

Với những lỗi hư hỏng cơ bản, chủ xe hoàn toàn có thể tự sửa hệ thống cơ khí, mua và thay thế toàn bộ hệ thống cơ khí mới. Trong trường hợp thiết bị hư hỏng nặng, người dùng cần đến các trung tâm sửa chữa uy tín để bảo dưỡng.

Hiểu rõ nguyên lý hoạt động và chức năng của hệ thống nâng hạ kính trên ô tô giúp người dùng sử dụng thiết bị chính xác, hiệu quả. Hệ thống có vai trò quan trọng trong quá trình vận hành giúp tăng tính tiện nghi và mang lại cho người lái trải nghiệm lái xe thuận tiện và nhanh chóng.

Khách hàng có ý định sở hữu xe xanh cũng có thể tham khảo thêm thông tin và đặt cọc VF 8, VF e34, VF 9 online để trải nghiệm khả năng vận hành mạnh mẽ, tính năng thông minh, công nghệ hiện đại được trang bị trên xe và nhận những ưu đãi hấp dẫn từ VinFast. 
 
Để có thêm thông tin hoặc cần hỗ trợ tư vấn về các sản phẩm của VinFast, vui lòng liên hệ với chúng tôi:

• Tổng đài tư vấn: 1900 23 23 89.
• Email chăm sóc khách hàng: [email protected]

>>> Tìm hiểu thêm:

• 6 bước khắc phục lỗi cửa kính ô tô bị kẹt
• Cửa kính điện ô tô VinFast: cách sử dụng và xử lý khi gặp sự cố

*Thông tin trong bài viết mang tính chất tham khảo